1- کروموبلاستومیکوز
مخصوص پوست و زیر پوست می‌باشد و بندرت به مغز سرایت می‌کند. سیر بیماری آهسته بوده و پس از سالها ممکن است در پوست ، زگیلهای درشت ایجاد کند. مخزن بیماری چوب و پشم بوده و معمولا ورود قارچ از راه خراشهای موجود در پوست صورت می‌گیرد. کارگران چوب بری ، جنگلبانی ، کشاورزی و دامپروری در معرض خطر ابتلا به این بیماری می‌باشند. برای پیشگیری باید حفاظت افراد در برابر آسیب دیدگی پوست فراهم شود و درمان فوری آنها در موقع شروع بیماری و حفاظت یا با پوشیدن کفش مناسب و حفاظت دستها با دستکش مناسب عوامل ایجاد کننده کروموبلاستومیکوز شامل انواع متفاوتی از دسته های فیاکوفورا ، کلودوسپوریوم و کاریونی می‌باشند. این ارگانیسم‌ها از چوب و خاک جدا می‌شوند . این بیماری اغلب در مناطق روستایی برزیل ، کوبا ، ایالات متحده و استرالیا شایع است. ضایعاتی که به وسیله اشیاء آلوده ایجاد می‌شود سبب ورود عفونت به قسمت‌هایی است که تماس با آلودگی داشته‌اند.
در اکثر مواقع دستها و پاها مبتلا می‌شوند . عفونت به طور موضعی در پوست باقی می‌ماند، ولی احتمال دارد به مناطق بسیار وسیعی سرایت نماید. دهقانان و سایر افرادی که در تماس با زمین می‌باشند اکثرا آلوده هستند. درمان با تزریق موضعی آمفوتریسین ب انجام می‌شود.
2- درماتوفیتوز
اکثر عفونتهای قارچی درماتوفیتی ،رابطه‌ای با شغل ندارند، مگر در پرسنل پزشکی ، دندانپزشکی و گاهی در کشاورزان و دامپزشکان که ممکن است با افراد یا حیوانات آلوده تماس داشته باشند.
کچلی سر از مهمترین این عفونتها است که معمولا در کودکان ایجاد می‌شود و گاهی اوقات به آرایشگران نیز منتقل می‌شوند. این کچلی انواع مختلفی دارند مثل کچلی دست ، پا ، سرو ناخن و ... کچلی دست : اگر دست مبتلا قبل از شروع بیماری با ضربه های شغلی تماس داشته باشد ، در این موارد ممکن است بتوان بیماری را شغلی مزمن نمود مخصوصا وقتی که بتوان وجود قارچ را در محیط ثابت کرد و عوارض آن عبارتند از پوسته‌های خشک و غیر قابل خارش دار.
عفونت های درماتوفیتوزی مشتمل بر انواع میکرواسپروم ، تریکوفیتون و اپیدرموفیتون است که اغلب شیوع جهانی دارد. از لحاظ اپیدمیولوژیک به انواع آنتروپوفیلیک ، زئوفیلیک و ژتوفیلیک که میزبان متداول آنها به ترتیب انسان ، حیوان و خاک است ، تقسیم می‌شوند. درماتوفیت‌ها تنها می‌توانند در لایه شاخی پوست و ضمایم آن مثل مو و ناخن زندگی کنند. کچلی سر از طریق تماس مستقیم انتقال می‌یابند. به ندرت بزرگسالان مبتلا می‌شوند و لذا درماتوفیت‌ها اهمیت حرفه‌ای ندارند.
1- درماتوفیتوز انسانی :
از آن جهت حائز اهمیت فراوان است که به مقیاس زیاد بین انگشتان پای بزرگسالان یافت می‌شود. عفونت تریکوفیتون روبروم ، فنتاگرافیت‌ها و اپیدر موفیتون فلوکوسیوم از آن جمله‌اند. عواملی که امکان بروز عفونتهای قارچی را در محیط کار بیشتر می‌کنند عبارتند از : ضربات میکانیکی ، خیس شدن به علت کار در آب ، چربی زدایی پوست به دلیل مصرف صابون ، مواد پاک کننده ، کار با مواد قلیایی ، تصور می‌شود که ویرولانس درماتوفیت‌ها در کشورهای صنعتی در سطح بالا قرار داشته باشند . وجود امکانات استحمام در کارخانه ها باعث پرورش اسپورهای ارکابینوم‌های مضر می‌گردد و بدین طریق عفونت بین کارگران منتشر می‌شود در این موارد محیط گرم و پوشیدن کفشهای تنگ هنگام کار تعریق را افزایش داده موجب رطوبت دائمی بین انگشتان می‌شود، لذا کار درماتوفیت را در ایجاد عفونت تسهیل می‌کند. عوامل محیطی مشابهی مسئول ایجاد درماتوفیت‌های بین انگشتان پای ورزشکاران و سربازان می‌باشد. زخمهای قارچی دستها که بوسیله تریکوفیتون روبروم ایجاد می‌شود ممکن است در زنان خانه دار، دختران شاغل درکافه و مشاغلی از این قبیل که موجب خیس شدن دستها و چربی زدایی آنها می‌شود ، بیماری حرفه‌ای به حساب می‌آید. قرمزی ، پوست پوست شدن و گاه تاول زدن کف دستها علائم واقعی آن است. از عفونتهای قارچی بین انگشتان آن در صنایع معدنی می‌توان تا حدودی با شستشوی پا ، با خشک کردن کامل بدن بعد از استحمام و با استفاده از پودر تالک که دارای مواد آنتی میکوتیک ملایمی است جلوگیری نمود. داروهای موضعی که استفاده می‌شود عبارتند از :تولناتیت ، هالوپروژین ، دی بنزتیون ، اسیداندسیلنیک و داروهای قدیمی از قبیل آیودین و پمادهای وایت فیلد ، ویلکنسون ، درو، از آنتی بیوتیک خوراکی گریزوفولوین معمولا در بیماری های تینای دست و پا استفاده نمی‌شود . عفونت قارچی در ناخنهای پا منجر به افزایش ضخامت ناخن شده و سبب از شکل انداختن آن و درناک شدن آن محسوب می‌شود درمان عفونت قارچی ناخن انگشت با گریزوفولوین خوراکی بسیار موفقیت آمیز است.
2- درماتوفیتوز زئوفیلیک :
درماتوفیتوز حیوانی می‌باشد که در تمام مشاغلی که تماس با حیوانات بیمار دیده می‌شود نوعی زگیل که در بین گاوها و به میزان کمتر در بزو اسب یافت می‌شود سبب بیماری گاوها شده و باعث ریزش مو بوده و ممکن است سر و بدن کسانی که جابجایی گله دارند مبتلا سازد. این درماتوفیتوز نزد کارگران خزکار ، چرم ساز ، صنایع دباغی ، کشاورزان ، کارگران آزمایشگاه دیده می‌شود . محل ابتلا اغلب پوست می‌باشد و علائم آن پوسته ریزی قرمز و نقاط برجسته می‌باشد اولین اقدام در پیشگیری آن درمان حیوانات مبتلا به کاربردن گریسوفلووین خوراکی است و پاکیزگی و ضد عفونی کردن اصطبل‌ها و مؤسسات مربوط به نگهداری حیوانات دست آموز و معاینه حیوانات و همچنین پوست حیوانات باید پیش از کشتار توسط دامپزشک معاینه شود.
3- درماتوفیتوز ژئوفیلیک :
این بیماری سبب آلودگی محیط کار می‌شود این قارچ ممکن است به طور غیر معمول از کار با خاک خارج شود ، پیشگیری آن امری غیر ممکن می‌باشد و درمان آن با آنتی اپوفیلیک می‌باشد.
3- کاندیدا :
کاندیدا ، ارگانیسم فرصت طلبی است که در سطوح مرطوب و گرم که قبلا آسیب دیده است رشد می‌کند .
افراد مبتلا به بسوره، به ویژه اگر چاق باشند ممکن است دچار عفونتهای کاندیدایی شوند و این حالت بیشتر در نواحی مستعد مانند کشاله ران ، زیر بغل و هر جایی که دوچین روی هم می‌افتد دیده می‌شود، پای کاندیدایی اطراف ناخن شایعترین تظاهر شغلی این بیماری است. این حالت عموما در کارگرانیکه با محیطهای مرطوب سروکار دارند دیده می‌شود و دستکش لاستیکی به علت گرم نمودن دست سبب شدت بیماری می‌شود. به طوری که کاندیداها در دهان ، واژن و روده کوچک اشخاص سالم و طبیعی وجود دارند. و این قارچ ها در دستگاه گوارش پستانداران و پرندگان بسیاری یافت می‌شود و ممکن است برای مدت مدیدی بر روی صنایع گیاهی زنده بمانند که باعث ابتلای مجدد حیوانات دیگر می‌شود. نمونه های پر اهمیت آن کاندیدا آلبیکاتز می‌باشند. البته انواع کاندیدا تروپیکالیس ، کاندیدا استلاتوئیدا ، کاندیدا پسودوتروپیکالیس ، کاندیدا کروزی ، کاندیدا پاراپسیلوز ، کاندیدا گیلیرموندی نیز ممکن است بیماری زا باشند. عفونت های کاندیدایی غالبا نتیجه کاهش مقاومت بدن است که ممکن است سیستمیک یا موضعی باشد . مقاومت پوست ممکن است با غوطه ور شدن پوست در آب یا با افزایش تعریق به علت پوشیدن کفش تنگ کاهش یابد. در نتیجه مورد اخیر، شخص ممکن است با کاندیدوزبین انگشتان سربازان مواجه شود به کرات کاندیدوزبین انگشتان دست بخصوص بین انگشتان سوم و چهارم و اطراف و یا در ناخن دست مشاهده شده است. این مورد اغلب در میان خانم‌های خانه دار، کارگران خانگی، کافه چی‌ها، شیرینی‌پزها ، سرآشپزها، ظرفشویی ها ، میوه چین‌ها، ماهی فروشان ، کنسروسازان ، خواربار فروشان و معدنچیان دیده می‌شود که از منابع داخلی آلوده می‌گردند.
پیشگیری از کاندیدوز پوست به علت وجود منبع آلودگی داخلی مداوم ، دشوار است . بهداشت فردی دقیق و توجه به پوست ضرورت دارد. دست ها و پاها کاملا باید خشک شوند و از کرم نیز باید استفاده کرد. چنان چه بیماری زمینه‌ای قبلی از قبیل دیابت وجود داشته باشد ، باید درمان گردد.
درمان ممکن است با تجویز داروهایی که محتوی آنتی بیوتیک پلی ان از قبیل میکوسیتن، آمفوترپسین ب انجام شود. داروهای موثر دیگر عبارتند از : کلردانتون، دی بنزتیون ، پماد اسید بوریک 30 درصد بنس ژن تایل. محل دیگر ابتلای کاندیدوز به جهات حرفه‌ای ریه است که نزد مصرف کنندگان چای ، کارگران کارخانه‌های چای خرمن گوبان چای بر حسب انواع مختلف یافت می‌شود. در این موارد از بین بردن بیماری اصلی باکتریایی یا قارچی ضرورت دارد. درمان با آمفوتریسین ب یا میکوستاتین آیروسل و در موارد بسیار شدید با استفاده منظم از آمفوتریسین ب موثر است.
4- آسپروژیلوس :
این بیماری معمولا به صورت حمله‌های آسمی، آبسه‌های ششی ، عفونت مجرای خارجی گوش و ابتلای سینوسهای صورت و حفره‌های چشم تظاهر می‌کند. همچنین امکان دارد که قارچ در مغز ، کلیه ،و سایر نقاط بدن منتشر شود که در این صورت باعث مرگ میزبان می‌شود.
توده های مواد گیاهی که در حال تخمیر و پوسیدگی هستند، مخزن عهده این قارچ بوده و افزون بر این کاههای نمدار انبار شده ، سبزیهایی که در حال پوسیدن هستند، دانه‌های جبوب و تعدادی دیگر از مواد غذایی که هنگام انبار شدن حرارت ایجاد می‌کنند، می‌توانند مخزن این قارچ باشند.
بنابراین کشاورزان، دامداران و کارگران سیلوها بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قارچی هستند. استنشاق اسپور قارچ باعث انتقال آن به انسان می‌شود. و از راه گوارشی و جلدی به ندرت انتقال می‌یابد. داروهای مورد استفاده برای درمان آمفوتریسین ب ، یدور پتاسیم ، تیتاتین می‌باشدو عمل جراحی راه دیگر درمان است.
مولد این بیماری انواع قارچهای آسپروژیلوس می‌باشد. اغلب آسپروژیلوس فومیگاتوس مسئول بیماری می‌باشند. انواع آسپروژیلوس در مزارع، اصطبل و طویله‌ها یافت می‌شوند. این ارگانیسم در بدن بسیاری از پرندگان وجود دارد و در انسان ممکن است باعث بروز بیماری در گوش و ریه شوند، اما در پوست و ناخن کمتر تاثیر گذاشته و بندرت چشم ، سینوسهای بینی ،مجرای ادرار ، واژن و مغز را مبتلا می‌سازد. دو عامل در بروز آسپرژیلوس موثرند یکی کاهش مقاومت بدن میزبان و دیگری بالا بودن میزان آلودگی . حرفه‌هایی که در معرض این بیماری هستند علاوه بر موارد ذکر شده بالا خرمنکوبی ، آسیاب آرد، پرورش کبوتر می‌باشند.
5- بلاستومیکوز :
عامل آن بلاستومیکوز درماتیتیدیس است و موجب عفونت پوست می‌باشد. همراه با تورم موضعی غدد لنفی ، ورود عامل عفونی به بدن کارگران آزمایشگاهها سبب بروز این بیماری می‌شود لذا به عنوان یک بیماری حرفه‌ای شناخته شده است. حالتهایی از این بیماری خود به خود بهبود می‌یابند.
6- کوکسیدیودومیکوز :
عامل آن کوکسیدیوئید ایمتیس است که در مناطق بیابانی جنوب غربی ایالات متحده و امریکایی لاتین بومی است . این قارچ در فصل سرما در خاک و هنگام تابستان گرم و بی باران در جوندگان منافذ زیرزمینی یافت می‌گردد.
اندامهای درگیر : در بیشتر موارد این قارچ سبب بیماری خوش خیم ریوی می‌شود. به ندرت عفونت به سایر اندامها از قبیل پوست، زیر پوست ، مفاصل ، استخوانها و پرده های مغز سرایت می‌کند. تمام اندامهای بدن ممکن است در معرض تهاجم این قارچ قرار گیرند.
مشاغل درگیر : پرسنل نظامی ، کشاورزان ، کارگران آزمایشگاه
پیشگیری مطلوب :
استفاده از یک واکسن موثر است. چون گردوغبار مسئول پراکندگی اسپورهای قارچ است نگهداری صحیح زمین های مزرعی ، آسفالت جاده ها، رعایت بهداشت استخرهای شنا امکان عفونت را به حداقل می‌رساند و استفاده از وسایل ایمنی تنفسی مفید می‌باشد.
درمان :
شکل خفیف بیماری به درمان نیاز ندارد. در اشکال بسیار شدید بیماری تزریق داخل وریدی آمفوتریسین ب درمان انتخابی است. هنگامی که مرکز دستگاه عصبی گرفتار شود، تزریق زیر جلدی نیز ممکن است به عنوان درمان جنبی به کار رود.
7- کریپتوکوکسیوز :
منبع عامل آن : منبع بسیار مهم کریپتوکوکوس نئوفورماسن فضولات کبوتر یا خاکی است که با این ارگانیسم آلوده شده است . این قارچ در لانه‌های متروک ، لبه پنجره‌ها ، برجها ، طویله‌ها و اصطبل‌هایی که کبوتران در آن حضور داشته‌اند، یافت می‌شود.
اندامهای درگیر بیماری :
ریه ، دستگاه مرکزی اعصاب ، پوست ، چشم ، قلب
مشاغل درگیر :
کشاورزان ، کسانی که با کبوتر سروکار دارند ، کارگرانی که آشیانه‌های کبوتران را تخریب می‌کنند.
راه انتقال عفونت :
به وسیله استنشاق اسپورها
راه پیشگیری :
با استفاده از وسایل حفاظتی تنفسی ، لباس کار و حفاظت دستها
درمان :
درمان در موارد منتشر و در مواردی که دستگاه تنفسی و عصبی گرفتار شده ، ضرورت دارد. بهترین درمان این بیماری تزریق داخل وریدی آمفوتریسین ب می‌باشد.
8- پاراکوکسیدیودومیکوز :
این بیماری در مناطق روستایی امریکایی جنوبی غالبا بین مردان 50-20 ساله یافت می‌شود. پاک کردن دندانها با خرده چوب آلوده موجب آلودگی دهان شده ، اندامهای دیگری را نیز ممکن است مبتلا سازد. برای این بیماری تاکنون علت حرفه‌ای شناخته نشده است.
9- اسپوروتری کوز :
عامل بیماری :
اسپوروتریکوم اسکنکی
منبع عامل :
خاک ، چوب ، خار ، غلات ، علف ، کاه ، ذرات فولاد
راه انتقال عفونت :
پوستی
مشاغل درگیر :
جنگلبانان ، باغداران (به سبب تماس با گل لاله) ، معدنچیان ، کارگران ساختمانی ، کارگران شیرخوارگاه
ضایحه :
اولین تظاهر آن یک ضایعة گرانولوماتوز در ناحیة باز بدن و معمولا دستها می‌باشد.
درمان :
محلول غلیظ یدور پتاسیم که روزی سه بار و هر بار 10 قطره تا زمان بهبودی به صورت خوراکی مصرف می‌شود. در موارد بسیار شدید، تزریق داخل وریدی آمفوتریسین B داروی انتخابی است. درمان موضعی بی اثر است.
10- رینواسپریدیوز :
مناطق درگیر :
در آسیای خاوری و در آمریکای جنوبی
مشاغل درگیر:
کارگران شاغل در مجاورت رود را مبتلا می‌سازد که به سبب تماس با آب آلوده است. افرادی که برای جمع آوری ماسه در این رود غواصی می‌کنند، ممکن است به این بیماری آلوده شوند که منجر به ضایعات پلی پوئید بینی می‌شود.
درمان :
جراحی
11- میستوماپدیس :
عامل :
آکتینومیستال و قارچهای حقیقی (میکروبها و قارچها)
منبع عامل :
خاک
اندامهای درگیر :
پوست و نسج زیر جلدی، استخوان
علائم :
بیماری مذکور محل آلوده را تغییر شکل داده و از شکل می‌اندازد و سینوسها را خشک می‌نماید. نسوج نرم متورم می‌شود و به همراه سینوسهای متعدد چرکی به بیرون سرباز می‌کند. درد کم ، حرکت حداقل .
مشاغل درگیر:
کشاورزان
پیشگیری :
پوشیدن کفش حین کار
درمان :
آمفوتریسین ب و گرسیوفلودین ، سولفانومیدها ، پنی سیلین ، تتراسایکلین ، جراحی
12- هیستوپلاسموز :
یک بیماری قارچی است که با شدت متفاوتی تظاهر می‌کند و اولین ضایعه آن در ریه‌ها ایجاد می‌شود. اگر چه آلودگی به این قارچ متداول است ولی تعداد آلودگانی که نشانه‌های بالینی دارند زیاد نیست.
پنج شکل بالینی بیماری شناسایی شده است. بدون نشانه ، که درآنها تنها حساسیت پوستی نسبت به هیستوپلاسمین افزایش می‌یابد. علائم آن ناتوانی تنفسی ، ضعف ، تب ، درد سینه ، بزرگی طحال و کبد ، عرق ، خستگی ، بی قراری ، کم خونی ، لاغری ، درد ماهیچه‌ها و اختلالات گوارشی ، کم شدن گلبول سفید خون است . این بیماری به وسیله ترشحات زخم ، مغز استخوان ، خلط ، خون تشخیص داده می‌شود.
خاک به ویژه خاکهایی که مواد آلی بیشتری دارند و آلوده به مدفوع پرندگان می‌باشند و همچنین درختانی که در حال پوسیدگی هستند، مخزن بیماری محسوب می‌شوند. روش انتقال ، تنفس هوای آلوده به اسپور قارچی است و دوره کمون بیماری معمولا 8 روز پس از تماس با عامل عفونت می‌باشد.
در ضمن عفونت آغازین این بیماری در شش است و بیشتر در اثر قارچ هیستوپلاسما کاسپولاتوم ایجاد می‌شود. درمان آن با سولفامید است. راه پیشگیری آن ماسک ها ، آب پاشی برای کنترل گردوغبار ، استفاده از محلول 3 درصد فرمل برای از بین بردن آلودگی از هوا.
13- آکتینوز میکوز :
در پزشکی شغلی فاقد اهمیت است. انواع آن صورتی ، گردنی ، سینه‌ای ، شکمی است.
عامل آن :
آکتینومیس اسرائیلی ، آکتینومیس بویس
اندامهای درگیر :
لوزه‌ها و دندانها پوسیده می‌شوند توسط آکتینومیس اسرائیلی
مشاغل درگیر :
افرادی که با گله سرو کار دارند
درمان :
با دوز بالای پنی سیلین ، خارج کردن قسمت عفونی توسط جراحی
14- نوکاردیوز :
عامل این بیماری نوکاردیا آسترویدوز است که محلش در خاک می‌باشد . مردها بیش از زنها به این عفونت گرفتار می‌شوند.
